Chỉ một chiếc đèn hậu nhỏ xíu gắn đằng sau những mẫu xe đạp thể thao cổ cũng được tính bằng tiền triệu, một chiếc chân chống chữ A hàng Pháp cổ “xịn” cũng bằng với lương cả tháng trời của một công chức.
Thậm chí, có những lúc món hàng đó trở nên vô giá đối với dân chơi xe đạp cổ khi mà tìm mỏi mắt cũng không thấy chiếc thứ hai.
Chiếc xe đạp Pháp cổ nhất Hà Nội hiện nay chính là chiếc Peugeot biển số DH 360 được sử dụng từ năm 1927 với thiết kế cầu kỳ từ vú mỡ ở ổ giữa đến 8 chiếc vó được mạ cẩn thận bằng gôm.
Người sở hữu những mẫu xe đạp thể thao cổ nhất Hà Nội này là ông Vũ Tá Hùng mà giới chơi đồ cổ thường gọi bằng biệt danh “Hùng cá”.
Khung xe Peugeot cổ này là loại khung sơn men nên dù đã trải qua từng ấy thời gian, nước sơn vẫn còn sáng bóng, không một vết tróc rỉ.
Chất liệu làm khung cũng là loại thép nhẹ nhưng có độ cứng, bền cao. Chiếc lốp của xe đạp thể thao cổ nhất này là loại lốp Michelin nguyên bản, cả Hà Nội chỉ còn hiếm hoi chừng 6, 7 đôi.
Chắn xích hình cánh phượng tạo dáng mềm mại, sang trọng. Ảnh: LX
Đây là dòng lốp cổ nhất trong các đời xe đạp do Pháp sản xuất. Ngay cả vành chiếc xe đời 1927 cũng là loại vành mela được làm bằng hợp kim nhôm với nan hoa thắt cổ chày, hay còn gọi là nan hoa Inopin (hai đầu hơi to phần giữa thon nhỏ, loại nan hoa cổ nhất) tạo dáng thanh mảnh mà vẫn chắc chắn.
Loại nan hoa Inopin giờ là một trong những phụ tùng cực kỳ khó kiếm đối với dân mê xe đạp cổ, nhiều tay chơi bị gãy một vài chiếc nan hoa nhưng cũng không kiếm nổi đồ thay thế.
Ngay cả chiếc tay hồng (sử dụng thay cho ốc vít để bắt vào xe) cũng được làm cầu kỳ với các hình uốn lượn thanh mảnh. Ghi đông chiếc xe cổ được thiết kế theo hình chữ U với bộ dây phanh Mafac là loại dây phanh cổ nhất hiện nay.
Chỉ tính riêng chiếc đèn gáo gắn phía mũi xe bên cạnh biểu tượng con sư tử đã có giá khoảng 4 triệu đồng. Chiếc đèn màu đỏ nhỏ như cái chén ốc mít gắn phía sau cũng có giá tới 2 triệu đồng.
Ông Hùng cho hay, những chiếc xe đạp Pháp cổ ngoài việc còn có giá trị sử dụng thì còn phải có dáng dấp, hoạ tiết mỹ thuật thì mới có giá trị cao. Những dòng xe càng có tuổi đời lâu năm càng được thiết kế cầu kỳ từ ổ vú mỡ có thể tra mỡ trực tiếp không cần tháo phụ tùng cho đến phanh cũng là loại phanh Mafac dây diều trông rất thanh thoát.
Các đời xe về sau biến tấu dần, đơn giản hơn để phục vụ nhu cầu sử dụng đại trà. Như gacbaga chiếc xe cổ bao giờ cũng được làm cầu kỳ, không gắn với yên nên trông rất đẹp nhưng các đời xe sau thì có dáng đơn giản với thanh sắt bắt thẳng vào yên tạo dáng thô cho phần sau của xe. Ông Hùng cho biết, có người trả ông 7.000USD cho chiếc xe đạp này nhưng ông không bán.
Đứng thứ hai sau chiếc xe Peugeot cổ nhất từ năm 1927 là chiếc Mercier được sản xuất năm 1938. Đây là chiếc xe đầu tiên của dòng Mercier biển số DX 328. Khung xe được tạo dáng họa tiết uốn lượn cầu kỳ (các đời sau chỉ là khung thẳng).
Không ít dân chơi xe đạp cổ gọi chiếc xe này là “đệ nhất Đông Nam Á” bởi một loạt những phụ tùng “độc” như: Chắn bùn (gác đờ bu) vảy cá duy nhất còn lại, gacbaga đặc biệt với 4 hàng lực sĩ, chiếc đèn vảy cá duy nhất trong cả nước, lại thêm 2 chiếc đèn phụ phía trước là loại đèn Pour ouvrir appuyer giá chừng 2 triệu một chiếc. Bộ đùi đĩa với pê đan (bàn đạp) khẩu bằng chất liệu diaramin (hợp kim nhôm nhẹ mà cứng) cũng là phụ tùng duy nhất còn lại.
Ngay cả chắn xích hình cánh phượng cũng là chiếc độc nhất; các dây phanh đều được thiết kế đi bên trong khung xe. Chỉ tính riêng chiếc đèn hậu gắn phía sau cũng đã lên tới 7 triệu đồng; chiếc chân chống hình chữ A cổ có giá 1,4 triệu đồng.
Toàn bộ phụ tùng chiếc Mercier đời 1938 của ông Vũ Tá Hùng đều là hàng cổ nguyên bản từ lốp trắng đen, nan hoa tăm, vành mela cổ đến chiếc phanh, gác đờ bu cũng được đóng dấu của hãng và cả chữ ký của chủ hãng. “Chiếc xe này được trả tới xấp xỉ 6.000 USD nhưng tôi không bán”, ông Hùng chia sẻ.
“Đỉnh” là dòng xe thương gia đời 57
Giá trị mỗi chiếc xe đạp cổ được dân mê xe đong đếm không chỉ bằng tuổi đời xe mà cả bằng giá trị sử dụng thực tế còn lại của xe và cả “thương hiệu” lịch sử của chiếc xe đó.
Trong số các dòng xe đạp Pháp cổ, dòng xe Peugeot đời 1957 được đánh giá là “đỉnh” nhất. Dòng xe này được mệnh danh là “xe thương gia”, do ngày ấy chúng được sản xuất ra để phục vụ giới thương gia, giới trí thức.
Vì thương hiệu này nên dù tuổi đời của Peugeot là năm 1957, thua xa tuổi đời chiếc Peugeot 1927 cổ nhất nhưng dòng xe thương gia lại có mức giá sánh ngang với chiếc xe cổ nhất, chừng 100 triệu đồng.
Ông Hùng cho hay: “Dòng xe thương gia này là đời xe đẹp nhất trong các loại xe đạp cổ của Pháp. Thực ra, nó được sản xuất từ năm 1954 nhưng đến tận năm 1957 mới du nhập về Việt Nam nên được gọi là đời xe 57. Đặc trưng của loại xe này là có dáng rất thanh mảnh, mềm mại mà lại sang trọng, cả nam và nữ đều đi được”.
Không chỉ vậy, dòng xe thương gia này được dân mê xe cổ đánh giá cao nhất còn bởi chúng có những phụ tùng đặc trưng độc nhất vô nhị. Từng chi tiết, phụ tùng trên xe đều được làm một cách cẩn thận, cầu kỳ và tinh tế.
Chiếc xe thương gia mang biển số 6A 2998 của ông Hùng hiện là một trong số hiếm hoi còn sót lại. Gacbaga của chiếc xe này cũng rất đặc biệt khi được thiết kế không chỉ như một chỗ ngồi cho người đằng sau mà còn có chức năng giống một chiếc kẹp sổ sách, tài liệu.
Các cụ cùng chiêm ngưỡng thẩm
Phía trên phanh chiếc xe cũng là loại phanh vai bò, phía dưới là phanh chéo tám không chỉ an toàn cho người đi mà còn thể hiện sự cầu kỳ, tính thẩm mỹ cao. Vành xe được theo kiểu chân bằng, không có điểm lồi như các dòng xe khác nên trông rất thanh mảnh, trang nhã.
Để làm được loại vành này, phải là loại thép cực tốt. Cũng chỉ có dòng xe thương gia mới được thiết kế nguyên bản có hai chiếc hộp gắn hai bên gác ba ga dùng đựng bút hoặc những đồ vật nhỏ.
Nằm trong “tốp” những chiếc xe đạp Pháp cổ nhất không chỉ ở riêng Hà Nội mà còn trên phạm vi cả nước, còn có chiếc Aviac đời 1937 thuộc dòng Mercier. Từng có người mê xe cổ trả cho tới 70 triệu đồng mà ông Hùng cũng không bán. Và những cái lắc đầu như vậy đã khiến ông trở thành người có nhiều xe đạp Pháp cổ nhất Hà Nội, với hơn 50 chiếc. Tất cả các hãng xe cổ nổi tiếng như Peugeot, Aviac, Marila, Follis, Sterling, Mercier, Joang Fonix… đều có trong gian nhà 5 tầng ngập đồ cổ của ông.
Nguồn: Sưu tầm
Website:https://www.xedaphocsinh.vn/
